Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μίας θεραπευτικής αγωγής ως προς την μεταβολή ενός βιοδείκτη μεταξύ δύο χρονικών στιγμών
Στα πλαίσια προοπτικών μελετών, παρεμβατικών ή μη, οι επαγγελματίες υγείας καλούνται να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα μιας θεραπευτικής αγωγής ως προς την μεταβολή των τιμών βασικών βιοδεικτών, μεταξύ δύο χρονικών στιγμών (π.χ. έναρξη της μελέτης και έπειτα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα χορήγησης της αγωγής).
Παραδείγματα: Στα πλαίσια μιας μη παρεμβατικής προοπτικής μελέτης, μία ερευνητική ομάδα επιθυμεί να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με στατίνες ως προς την μείωση των επιπέδων της ολικής χοληστερόλης σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, έπειτα από 6 μήνες θεραπείας. Για το λόγο αυτό, στόχος τους είναι να συγκρίνουν τα μέσα επίπεδα ολικής χοληστερόλης που καταγράφηκαν στην έναρξη της μελέτης, με τα αντίστοιχα επίπεδα που καταγράφηκαν έπειτα από 6 μήνες θεραπείας με στατίνες. Το ίδιο ερευνητικό ερώτημα συναντάται και σε παρεμβατικές μελέτες, όπου οι ερευνητές χορηγούν στους ασθενείς τους μία συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή για ένα χρονικό διάστημα, και μετά το πέρας αυτού του διαστήματος επιθυμούν να γνωρίζουν την αποτελεσματικότητα αυτή της χορήγησης.
Το πρόβλημα
Στα πλαίσια προοπτικών μελετών, παρεμβατικών ή μη, οι επαγγελματίες υγείας καλούνται να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα μιας θεραπευτικής αγωγής ως προς την μεταβολή των τιμών βασικών βιοδεικτών, μεταξύ δύο χρονικών στιγμών (π.χ. έναρξη της μελέτης και έπειτα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα χορήγησης της αγωγής). Για παράδειγμα, στα πλαίσια μιας μη παρεμβατικής προοπτικής μελέτης, μία ερευνητική ομάδα επιθυμεί να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με στατίνες ως προς την μείωση των επιπέδων της ολικής χοληστερόλης σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, έπειτα από 6 μήνες θεραπείας. Για το λόγο αυτό, στόχος τους είναι να συγκρίνουν τα μέσα επίπεδα ολικής χοληστερόλης που καταγράφηκαν στην έναρξη της μελέτης, με τα αντίστοιχα επίπεδα που καταγράφηκαν έπειτα από 6 μήνες θεραπείας με στατίνες. Το ίδιο ερευνητικό ερώτημα συναντάται και σε παρεμβατικές μελέτες, όπου οι ερευνητές χορηγούν στους ασθενείς τους μία συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή για ένα χρονικό διάστημα, και μετά το πέρας αυτού του διαστήματος επιθυμούν να γνωρίζουν την αποτελεσματικότητα αυτή της χορήγησης.
Το ζητούμενο
Υπόδειξη της αποτελεσματικότητας μιας συγκεκριμένης θεραπευτικής αγωγής ως προς την μεταβολή των επιπέδων βασικών βιοδεικτών, έπειτα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα θεραπείας.
Η λύση
Με τη χρήση της κατάλληλης στατιστικής μεθοδολογίας (Paired samples t-test, Wilcoxon signed rank test) και έπειτα από τον απαραίτητο έλεγχο των βασικών προϋποθέσεων, θα πραγματοποιηθεί σύγκριση μεταξύ των επιπέδων του βιοδείκτη κατά την έναρξη της μελέτης με τα αντίστοιχα επίπεδα του έπειτα από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, προκειμένου να μπορέσει ο χρήστης να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής αγωγής για την οποία ενδιαφέρεται.
Το όφελος
Οι επαγγελματίες υγείας, θα μπορούν εύκολα, γρήγορα και χωρίς να διαθέτουν κάποιο ιδιαίτερο επίπεδο γνώσης στατιστικής, να αξιολογούν την αποτελεσματικότητα μιας θεραπευτικής αγωγής για την οποία ενδιαφέρονται, ως προς την μεταβολή των επιπέδων διαφόρων βιοδεικτών.
Ενδεικτική παρουσίαση των δεδομένων που χρειάζονται:
- Η πρώτη στήλη του αρχείου δεδομένων πρέπει να περιέχει τον κωδικό των ασθενών οι οποίοι λαμβάνουν την θεραπευτική αγωγή για την οποία ενδιαφέρεται ο χρήστης (π.χ. Μοναδικός κωδικός ασθενή). Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κωδικός ασθενή στο αρχείο δεδομένων του χρήστη, τότε στην πρώτη στήλη θα πρέπει να προσθέσει έναν αύξοντα αριθμό.
- Η δεύτερη στήλη θα πρέπει να περιέχει τις τιμές του βιοδείκτη για τον οποίο ενδιαφέρεται ο χρήστης στην 1η χρονική στιγμή.
- Η τρίτη στήλη θα πρέπει να περιέχει τις τιμές του βιοδείκτη για τον οποίο ενδιαφέρεται ο χρήστης στην 2η χρονική στιγμή.
Πίνακας 1. Ενδεικτικός πίνακας δεδομένων εισόδου από τον χρήστη της εφαρμογής
Κωδικός ασθενή |
Ολική χοληστερόλη |
Ολική χοληστερόλη |
1 |
200 |
180 |
2 |
210 |
190 |
3 |
240 |
200 |
4 |
220 |
190 |
5 |
230 |
210 |
6 |
200 |
170 |
Προαπαιτούμενα:
- Το Toolbox δέχεται αρχεία σε κατάληξη xlsx ή csv.
- Οι δύο μεταβλητές που δηλώνουν τα επίπεδα του βιοδείκτη δεν πρέπει να έχουν ελλιπή δεδομένα. Εάν σε τουλάχιστον μία εκ των δύο χρονικών στιγμών υπάρχουν ελλιπή δεδομένα, τότε το εν λόγω άτομο αφαιρείται από την ανάλυση.
Αποτελέσματα χρήσης:
Μετά την εισαγωγή των δεδομένων από το χρήστη και αφότου περάσει ένα σύντομο χρονικό διάστημα για την αυτόματη ανάλυσή τους, εξάγεται από το σύστημα μία αναφορά (Report) των αποτελεσμάτων και των στατιστικών μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν.
Σημείωση: Για οποιαδήποτε διευκρίνιση χρειαστείτε σχετικά με το περιεχόμενο της περίπτωσης χρήσης ή οποιαδήποτε πληροφορία που σχετίζεται με τη συλλογή ή την εγκυρότητα των δεδομένων σας παρακαλούμε να επικοινωνήσετε μαζί μας.